Wonen
Hoe is het om op een eiland te wonen? Kun je wel een huis krijgen als je jong bent? En wat zijn er voor een voorzieningen als je ouder wordt? Of moet je dan naar een tehuis aan de wal?
WONEN OP VLIELAND IS SOMS INBREIDEN
Soms moet je creatief zijn om de schaarse ruimte te benutten voor woningbouw: Inbreiding is het bouwen binnen bestaande bebouwing. Ondernemers Erik en Klaas Houter zijn onder meer eigenaar van hotel Zeezicht, Gestrand Vlieland, Grand Café De Oude Stoep en Fietsverhuur Jan van Vlieland en ondervinden het als geen ander: personeel is moeilijk te krijgen, maar nog moeilijker om te behouden. Want ze verdienen fatsoenlijke woonruimte en woningen op Vlieland zijn schaars. Van de 50 personeelsleden die in vaste dienst zijn huren er ruim 15 een woning via de wooncorporatie en dus moet er voor 35 andere collega’s een fatsoenlijke woonruimte worden aangeboden. Dit zijn dus eilandbewoners, die bijna allemaal een vast arbeidscontract hebben en tussen de 1 en 20 jaar in dienst zijn. In het seizoen (vanaf begin april tot eind oktober) komen daar nog eens 60 tijdelijke krachten bij. Dus ga er maar aan staan!
Goed voor de school
Goede huisvesting is bijzonder belangrijk omdat je graag wilt dat werknemers vast op Vlieland blijven en in de toekomst een relatie krijgen en een gezin willen stichten. Dat is goed voor de ondernemer, maar ook bijvoorbeeld de eiland school De Jutter.
De gemiddelde leeftijd van bewoners op Vlieland stijgt harder dan gemiddeld in Nederland. Willen we Vlieland leefbaar houden dan zijn nieuwe (relatief jonge) Vlielanders een pre. We benoemen al het voortbestaan van het onderwijs, maar ook nieuwe leden bij vele verenigingen, vrijwilligerstaken en ook de brandweer en KNRM, zijn steunpilaren voor een toekomstbestendig Vlieland.
Pand in de dorpsstraat
Daarom hebben Klaas en Erik recent een pand aangekocht aan het einde van de Dorpsstraat. Op dit moment is de volledige verbouwing tot 4 appartementen bijna afgerond en kunnen na de Kerst 2024 de eerste personen worden gehuisvest. Ook staat er nog een tweede woning gepland op dit perceel zodat nog twee appartementen kunnen worden gerealiseerd. Totaal kunnen er dan 12 personen worden gehuisvest in plaats van 1 gezin of stel. Eerder al kochten zij het gebouw van de oude Rabobank op om hiervan 5 mooie personeelswoningen te maken.
Door dit soort aankopen van ondernemers onttrekken ze woningen uit het bestand voor Vlielanders wordt wel eens gezegd. Maar het gebouw van voorheen de Rabobank had een bestemming voor een openbare nutsvoorziening en is door het realiseren van 5 woningen gewijzigd in permanent wonen. Kortom 5 extra woningen. Begin januari 2025 wordt gestart om in het midden van de Dorpsstraat 2 woningen uit te breiden en te verduurzamen om hier weer 4 woningen van te maken met een woonoppervlak van minimaal 65 m2. En in de diepe tuinen van deze kavel, grenzend aan de Middenweg worden 6 nieuwe woningen gerealiseerd op 1 van de weinige inbouwlocaties van het dorp.
Veiligheidseisen
Personeel kan dus op Vlieland blijven en Vlielander worden. Bovendien stelt de overheid veiligheidseisen aan personeelsverblijven dus je moet wel zorgen voor eigentijdse en kwalitatief goede woningen. Wil je tegenwoordig nog personeel naar het eiland halen voor werk, dan zul je ook fatsoenlijke huisvesting moeten bieden.
Gelukkig zorgt ook de gemeente in samenwerking met wooncorporatie Woon Friesland voor steeds meer woongelegenheid, waardoor betaalbare woningen voor bijvoorbeeld jongeren in het vizier komen en doorstroming mogelijk is geworden voor ouderen naar seniorenwoningen.
De nieuwe woningen in de Zeester buurt en (tweede foto) het zorgcentrum in de Boswijk.
Het is met het oog op leefbaarheid en economie van het eiland van groot belang om deze groeiende groep in goede woonruimte voor langere tijd aan het eiland te binden. Daaarom heeft de gemeente een “woonvisie” opgesteld en aan de hand van deze visie diverse bouwprojecten onderhanden genomen. Inmiddels is de woonwijk “De Zeester” aan de Willem de Vlaminghweg afgerond (foto). Een ander voorbeeld is Boswijk, waarbij zorg en wonen wordt gecombineerd.
Eilandverlangen
En het eiland, je eigen
zo eigen plek waarnaar
je dromend verlangt,
niet alleen
in de zomer maar juist
in de lente als alles
nog rust en haast
eenzaamheid denkt,
ruist de zee in de bomen
en golft het bos
in haar ritme door
brekend op stilte.
En het eiland, je eigen
weerkaatsing beweegt
in haar heen
en weer
terug.
Gerda Posthumus, eilanddichter van Vlieland
Annelies Hoekstra
April 2018 zijn mijn man Douwe en ik op het mooie Vlieland komen wonen. Zolang wij elkaar kennen kwamen we al vaak op Vlieland.
In Leeuwarden hebben wij een bureau met 11 medewerkers voor grafische/ruimtelijke vormgeving en interactieve media; BW H Ontwerpers. Onze band met Vlieland werd nog intenser toen we werden gevraagd voor de creatieve ondersteuning van Podium Vlieland en later ook nog van Fortuna Vlieland, de bierbrouwerij op het eiland. Vele mooie momenten volgden; Into The Great Wide Open, Here Comes The Summer, filmweekenden en after IDFA in Podium Vlieland.
We waren ontzettend blij toen wij eind 2017 de mogelijkheid kregen om ons huis in de Dorpsstraat te kopen. Dankzij de digitalisering deden wij ons werk al voor een deel thuis, dat maakte het besluit makkelijker.
Daarnaast hebben we de telefonie van ons bedrijf aangepast zodat alle collega’s met computer en mobiel de bedrijfstelefoon kunnen beantwoorden en het dus niet meer uitmaakt waar je bent.
Dr. Deen
Wat is dat toch, die onweerstaanbare behoefte om elk jaar maar weer anderhalf uur te willen varen naar dat onbedorven deeltje van Nederland? Van de wereld. Dat eilandje in het hoge Noorden, met haar eigenzinnige weelderigheid. Geïsoleerd door eeuwenlang ongestoord gemodelleerde grillige grenzen aan de Wadden- en de Noordzee. Zou het kunnen zijn dat de natuur haar bevolking zal beïnvloeden? Daar heeft het klaarblijkelijk alles van: Vlieland’s natuur met haar gelaten eigenheid, is immers herkenbaar in het wezen van de Vlielanders. Een houding van leven en laten leven. Pas op het moment dat het uit de hand loopt, is ingrijpen onontbeerlijk. Dat moment is aangebroken als één van de Vlielanders in de problemen komt. En in Vlielands natuur is het niet anders. Vlieland onlosmakelijk verweven met haar natuur.
In 1991 verruilden wij, met ons hele gezin onze huisartsenpraktijk van Zeeland naar Vlieland. Niets kwaads over Zeeland hoor, prachtig land en ook lieve mensen. Maar voor een huisarts in-hart-en-nieren was het naar zijn inzicht niet meer mogelijk zijn aan hem toevertrouwde gezinnen optimaal zorg te mogen bieden.
In een groepspraktijk is geen plaats meer, onder andere voor verloskunde en is protocollair werken de standaard. Maar wie past nu volledig in een altijd beperkend protocol?
Het heeft niet lang geduurd dat wij Vlieland omarmd hebben. Al die vrijwilligers die belangeloos meegeholpen hebben het werk van een solitaire huisarts mogelijk te maken en het ideaal van die eigenzinnige huisarts te verwezenlijken. Uren kan ik daar over verhalen. Maar de redactie heeft mij maar een half A4’tje gegund.
Alleen dit dan nog: Vlieland, mijn Home!