1962/1963 - Een barre winter
Mijn ouders bezaten begin zestiger jaren een huis op Vlieland (Het helaas niet meer bestaande Schienvat). Hierdoor brachten wij een kwart van het jaar door op Vlie. Eén van de meest memorabele vakanties was de winter van 1962 op 1963. Na de laatste schooldag van het jaar vertrokken wij naar Harlingen om de bekende overtocht naar Vlie te maken. Mij geheugen laat mij hier wat in de steek, maar ik denk dat de overtocht gemaakt is met de Oost-Vlieland. Toen nog een nieuw schip
bar koude winter
Voor de verwarming van ons huis was er een potkachel en een open haard. Voor het stoken van de open haard gingen we dagelijks jutten en zo hadden we drie keer warmte: Jutten, kappen en uiteindelijk stoken in de open haard. Koken ging op butagas. Het was wel bar koud maar we konden het huis goed verwarmen.
Foto: huisje 't Schienvat op Vliepark 3 waar nu huisje Vlieree staat (bron: Vlieland Duinhuisjes - Noor Kruys-Harkema)
Bevroren Waddenzee
Een van de avonden ging ik in het dorp, bij de familie Westers, van bakkerij Westers, toen nog in het stille deel van de Dorpstraat, een wedstrijd van het Nederlandse volleybalteam op TV kijken. Op de weg terug liep ik over de Badweg en het was door de sneeuw en de volle maan bijna net zo licht als overdag! Een paar dagen later liep ik samen met mijn zus het dorp uit richting haven en we waren zeer verbaasd: Normaal als je door de Coupure kwam, dan was de zee altijd in beweging. Maar nu was het een solide vlakte, de Waddenzee was bevroren! Een ongekend gezicht, zeer fascinerend.
Bron: archief Dijkstra Wadlooptochten; in de zestiger jaren van de vorige eeuw was de Waddenzee met regelmaat bevroren.
Weer een paar dagen later werden we in een ongekende stilte wakker. Heel vreemd, wat was er anders dan anders? Tot mijn broer zei: We horen de zee niet meer. We zijn zo snel mogelijk naar het strand gegaan en zagen, tot onze verbazing, dat de Noordzee nu ook bevroren was. Later hebben we foto’s gezien van het ijs op het strand, het was soms hoger dan de duinen. Helaas hebben wij dit zelf niet kunnen zien. De foto’s waren van later die winter. Helaas komt aan alle pret een eind en op de laatste dag van de vakantie moesten wij terug naar huis. Dat was op 7 januari. We zijn ’s ochtends met de Vlieland naar Terschelling gevaren, hebben daar de Terschellingse passagiers op gepikt en zijn onder begeleiding van de Stortemelk ll richting Harlingen gevaren. Wat een tocht.
IJsbreker
De Stortemelk ll fungeerde als ijsbreker en voer soms 100 meter en soms maar 50 meter voor ons. Regelmatig was het ijs alweer dicht als de Vlieland op die plek kwam. We hebben dan ook een flink aantal keren vastgezeten. Iedere keer ging er dan een gejuich op bij alle schoolgangers, we moeten terug. Als we vast zaten moesten we door het gangboord hard naar voren lopen om weer beweging in het schip te krijgen. Achteraf heb ik mij regelmatig afgevraagd of dit enig effect had of wilde men de jeugd bezighouden?
Foto: Stortemelk ll (tweede foto: in de strenge winter van 1962/1963)
Kruiend ijs
Als we niet door het gangboord aan het rennen waren, dan hadden we tijd om van het ijsspektakel te genieten. Op sommige plaatsen lag het ijs zo hoog opgekruid dat het wel duinen leken. We hebben na een lange tocht, geen idee hoelang, toch Harlingen bereikt en kon iedereen zijn reis naar huis vervolgen. Dit was de voorlopig de laatste tocht binnendoor, hierna ging men via de Noordzee naar Den Helder en later naar IJmuiden. Dit was een kort verslag van een van de vele grandioze vakanties op Vlie.
Peter Scheffer
De koudste winter van de eeuw
De koudste winter van de eeuw startte op 19 december 1962. Het IJsselmeer lag al voor de kerst dicht. Zware sneeuwstormen tijdens de jaarwisseling isoleerden in het hele land vele dorpen. Sneeuwduinen van 3 meter hoog waren geen zeldzaamheid. Op 18 januari vond de elfstedentocht plaats bij een stormachtige wind met een minimum temperatuur van - 20,8 graden in Joure. Slechts 1% van de deelnemers bereikte de finish.... De Waddeneilanden raakten geisoleerd.
Uit: Weerzien op de Wadden, H. Vugts